Laten uw jaarcijfers te wensen over of heeft u het gevoel dat uw nettowinst veel hoger kan, dan is een kostprijsberekening voor de hand liggend. Om ervoor te zorgen dat de resultaten in de komende periode gaan verbeteren. Wat moet u weten over het maken van een kostprijsberekening om een kostprijsberekening goed te kunnen uitvoeren?
Een van de methoden om tot een juist inzicht te komen in uw bedrijfsgebeuren is een kostenstructuuronderzoek. Wanneer wordt gesproken over een kostenstructuuronderzoek wordt vaak alleen gedacht aan een op de bestaande situatie gebaseerde calculatienormen, die het middel zijn om zijn verkoopprijs te bepalen. Maar om te komen tot een realistische kostprijsberekening is er meer nodig.
De praktijk
In de praktijk maken ondernemers niet zo snel een kostprijsberekening maar grijpt een bedrijf nog wel eens (te) snel naar een prijsverhoging, waarmee het risico bestaat van een “zich de markt prijzen”. Of men conformeert zich aan een branchegemiddelde zonder te weten of gemiddelde tarieven wel toereikend zijn.
Bij het opzetten van een goede kostprijsberekening is het juist van belang uit te gaan van normen voor het bedrijf, die als normaal haalbaar gelden. Dit geldt zowel voor de man- en machine bezetting als voor de kosten. We spreken dan ook van een normatieve kostprijs.
Het gaat erom dat u als ondernemer bij de kostprijsberekening goede normen hanteert. Een goed opgezette kostprijsberekening dient namelijk niet alleen om uurtarieven en diverse opslagpercentages te bepalen, doch kan verschillende functies vervullen.
Wat u moet weten voor een kostprijsberekening
Neem alleen noodzakelijke en onvermijdelijke kosten voor een doelmatige productie op in uw kostprijsberekening.
Wanneer materiaal wordt verspild of door een fout in de bewerking voor de betreffende order niet meer bruikbaar is, zijn er wel offers gebracht (kosten gemaakt), doch deze zijn als vermijdbaar te beschouwen. Ze worden dus niet in de kostprijsberekening opgenomen als kosten.
De producten waaraan bij een kostprijsberekening de kosten worden toegerekend noemen we de kostendragers.
Behalve het begrip kosten kennen we ook het begrip uitgaven. Opgevoerde kosten behoeven nog geen uitgave te betekenen. Als bijvoorbeeld de echtgenote van de ondernemer in de zaak meewerkt en hiervoor geen salaris ontvangt zijn er geen uitgaven. Doch voor deze inspanning wordt in de kostprijsberekening wel een bedrag opgenomen. Hetzelfde gebeurt als de ondernemer genoegen neemt met een te laag loon. In de kostprijsberekening wordt wel het normale loon verwerkt.
Omgekeerd behoeven niet alle uitgaven kosten te zijn. De aflossing van een lening is een uitgave. Dit is echter een aflossing van een schuld en geen betaling van gemaakte kosten. In de kostprijsberekening wordt de aflossing van een lening dus niet meegenomen.
Systemen van kostprijsberekening
Er zijn verschillende systemen van kostprijsberekening zoals:
– integrale kostprijsberekening
– differentiële kostprijsberekening
– standaard kostprijsberekening
– direct kosting
Hier wordt bij het onderdwerp kostprijsberekening uitsluitende de methode voor de integrale kostprijs op bedrijfseconomische grondslag (vervangingswaarde) behandeld.
In deze theorie geldt:
Kostprijs is de som van alle noodzakelijke offers die gebracht moeten worden om een product te maken of dienst te verlenen.
Verkoopprijs is het, met de afnemer, overeengekomen bedrag waarvoor de goederen/diensten zullen worden geleverd. De markt bepaalt veelal de verkoopprijs. Als een kostprijs onder de verkoopprijs ligt zal winst worden gemaakt.
Of u als ondernemer een order tegen een bepaalde verkoopprijs accepteert, hangt van diverse factoren af. In geval van onder bezetting kan het voorkomen dat u (incidenteel) een order met verlies accepteert. Een kostprijsberekening is noodzakelijk om u als ondernemer inzicht te geven in de te verwachten winst of verlies. Dit is de basis voor uw beslissing een order al dan niet te accepteren.
Functies van een kostprijsberekening
Een kostprijsberekening kan een aantal verschillende functies hebben:
– hulpmiddel bij het beoordelen van de verkoopprijs;
– hulpmiddel bij assortimentskeuze;
– hulpmiddel bij de keuze van productiemiddelen (investeringsbeleid);
– beoordeling van orderresultaat;
– toetsing van uitgangspunten kostprijsberekening;
– beoordeling efficiency;
– beoordelen al dan niet uitbesteden;
– globaal berekenen bedrijfsresultaat;
– balanswaardering onder handen werk.