In veel bedrijven is er sprake van overwerk door het personeel. Mag u als leidinggevende uw personeel overwerk verplichten? Aan welke regels moet u zich als werkgever houden bij het opleggen van overwerk?
Wanneer overwerk?
Van overwerk is sprake wanneer uw werknemer incidenteel meer uren werkt dan in het arbeidscontract is afgesproken. ‘Incidenteel’ geeft al aan dat het bij overwerk om een afwijking van de normale situatie moet gaan. Wanneer u als leidinggevende overwerk gaat inroosteren, is er eigenlijk geen sprake meer van overwerk. Het gaat dan om een bezettingsprobleem die u zo snel mogelijk moet oplossen. Overwerk is altijd incidenteel van aard.
Overwerk weigeren of niet?
Uw werknemer mag overwerk niet zomaar weigeren. De wet zegt namelijk dat de werknemer zich ‘redelijk’ moet opstellen, zeker als bij overwerk het bedrijfsbelang in het geding is. In veel CAO’s worden oudere werknemers vrijgesteld van de verplichting tot overwerk. In de meeste CAO’s staan afspraken over toeslagen (extra salaris of extra vrije tijd) voor overwerk. Deze toeslagen voor overwerk variëren zo tussen de 25 tot 50 procent.
Grenzen aan overwerk
Omdat te lang achter elkaar werken gezondheidsklachten kan opleveren, stelt de Arbeidstijdenwet grenzen aan overwerk. Namelijk grenzen aan het aantal uren dat iemand in een bepaalde periode overwerk mag verrichten. Net als voor de normale arbeidstijden zijn er voor overwerk standaardnormen (vastgelegd in de Standaardregeling) en zogenoemde overlegnormen (vastgelegd in de zogenoemde Overlegregeling):
Aantallen uren en overwerk
Standaardregeling (incl. overwerk)
11 uur per dienst
55 uur per week
585 uur per 13 weken (is gemiddeld 45 uur per week)
Overlegregeling (incl. overwerk):
12 uur per dienst
60 uur per week
624 uur per 13 weken (is gemiddeld 48 uur per week)